25મી જાન્યુઆરી ગુરુવારે એટલે કે આ દિવસે પોષ પૂર્ણિમાનો તહેવાર ઉજવવામાં આવશે. હિન્દુ ધર્મમાં આ પૂનમનું ઘણું મહત્ત્વ છે. સંતો અને ઋષિઓ માટે આ એક વિશેષ તહેવાર છે. આ દિવસે ઘણા સંતો તીર્થયાત્રા કરે છે અને પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરે છે. જે લોકો મોક્ષ ઈચ્છે છે તેમના માટે આ તહેવાર ખૂબ જ વિશેષ માનવામાં આવે છે. ઘણા પુરાણોમાં ઉલ્લેખ છે કે પોષ મહિનાની પૂર્ણિમા મોક્ષ આપે છે. તેથી, એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે પવિત્ર સ્નાન કરવાથી તમામ પ્રકારના પાપોનો નાશ થાય છે અને વ્યક્તિ મૃત્યુ પછી મોક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે.

શાસ્ત્રો અનુસાર જે લોકો પોષ માસ દરમિયાન ભગવાનનું ધ્યાન કરે છે અને આધ્યાત્મિક ઉર્જા પ્રાપ્ત કરે છે, તે પોષ પૂર્ણિમાના દિવસે સ્નાન કરવાથી પૂર્ણ થાય છે. એટલે કે આ તહેવાર પર તીર્થયાત્રા, સ્નાન અને દાન કરવાથી પુણ્યનું પૂર્ણ ફળ મળે છે. આ તહેવાર પર કરવામાં આવેલ સારા કાર્યોનું ફળ ક્યારેય સમાપ્ત થતું નથી. કાશી, પ્રયાગ અને હરિદ્વારમાં આ દિવસે સ્નાન કરવાનું વિશેષ મહત્ત્વ છે. આ દિવસે શાકંભરી જયંતિ ઉજવવામાં આવે છે. તે જ સમયે, છત્તીસગઢના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રહેતા આદિવાસીઓ પોષ પૂર્ણિમાના દિવસે ચેરતા તહેવારની ઉજવણી કરે છે.

તીર્થ સ્નાનનું અનેરું મહત્ત્વ
પોષ મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસે સૂર્યોદય પહેલા જાગવું જોઈએ. આ પછી તીર્થ અથવા પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરવું જોઈએ. જો આ શક્ય ન હોય તો ઘરમાં ગંગા જળને પાણીમાં મિક્સ કરીને સ્નાન કરવું જોઈએ. આ પછી, વ્યક્તિએ આખો દિવસ ઉપવાસ અને દાન કરવાનો સંકલ્પ લેવો જોઈએ. પછી કોઈ તીર્થ પર જઈને નદીની પૂજા કરવી જોઈએ. પોષ માસની પૂર્ણિમાની તિથિએ પવિત્ર નદીઓ અને તીર્થસ્થાનોમાં સ્નાન કરવાનું મહત્ત્વ સમજાવવામાં આવ્યું છે. નદીમાં પૂજન અને સ્નાન કરવાથી મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.

સૂર્ય પૂજાઃ
આ પર્વ પોષ મહિનાના સુદ પક્ષના છેલ્લાં દિવસે હોય છે. પોષ મહિનાના દેવતા સૂર્ય છે. એટલે આ મહિનામાં સવારે જલ્દી જાગીને ભગવાન સૂર્યને જળ ચઢાવવામાં આવે છે. ઉત્તરાયણ હોવાથી આ દિવસોમાં સૂર્યને અર્ઘ્ય આપવાથી ઉંમર વધે છે અને બીમારીઓ દૂર થાય છે.

પોષ પૂર્ણિમાએ માઘમાં સ્નાન કરવાનો સંકલ્પ કરો
શાસ્ત્રો અનુસાર પોષ પૂર્ણિમાના દિવસે માઘમાં સ્નાન કરવાનો સંકલ્પ કરવો જોઈએ. તીર્થયાત્રાના સ્નાન દરમિયાન સંકલ્પ લઈને ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવી જોઈએ. આ સાથે, જો શક્ય હોય તો, વ્યક્તિએ એક ભોજન માટે પણ ઉપવાસ કરવો જોઈએ.
જે રીતે પોષ માસમાં તીર્થયાત્રામાં સ્નાનનું વિશેષ મહત્ત્વ છે તેવી જ રીતે માઘ માસમાં સ્નાન અને દાનનું પણ વિશેષ મહત્ત્વ છે. માઘ દરમિયાન દાનમાં તલ, ગોળ અને ધાબળા કે ઊની વસ્ત્રોનું દાન કરવાથી વિશેષ પુણ્ય મળે છે.

ચંદ્ર સોળ કળાઓથી ખીલેલો રહે છે
આ પર્વમાં સૂર્ય અને ચંદ્રની વચ્ચે 169 થી 180 ડિગ્રીનું અંતર હોય છે. જેથી આ ગ્રહ સામસામે હોય છે અને તેમની વચ્ચે સમસપ્તક યોગ બને છે. પૂર્ણિમાએ ચંદ્ર પોતાની સોળ કળાઓ સાથે પૂર્ણ રહે છે. એટલે આ દિવસે ઔષધીઓનું સેવન કરવાથી ઉંમર વધે છે. આ યોગમાં કરવામાં આવતા કાર્યોમાં સફળતા મળે છે.

પૂર્ણિમાના સ્વામી સ્વયં ચંદ્ર છે. જ્યોતિષ પ્રમાણે ચંદ્રની અસર આપણાં મન ઉપર પડે છે. એટલે આ તિથિએ માનસિક ઊથલપાથલ જરૂર થાય છે. શુક્રવાર અને પૂર્ણિમા તિથિથી બનતા શુભ સંયોગમાં કરવામાં આવતા કાર્યોથી સુખ, સમૃદ્ધિ અને સૌભાગ્ય મળે છે.