સૂર્યના રાશિ પરિવર્તનને સંક્રાંતિ કહે છે. દરેક સંક્રાંતિનું અલગ-અલગ મહત્ત્વ છે. જ્યોતિષ ગ્રંથોમાં સંક્રાંતિના પરિણામો વિવિધ ઋતુઓ અને નક્ષત્રોના આધારે જણાવવામાં આવ્યા છે. મેષ રાશિમાં સૂર્યના આગમનને મેષ સંક્રાંતિ કહેવામાં આવે છે. 14 એપ્રિલે સૂર્ય મીન રાશિમાંથી મેષ રાશિમાં પ્રવેશ કરશે. શુક્રવારે બપોરે 3.12 કલાકે સૂર્ય મેષ રાશિમાં પ્રવેશ કરશે.
આ દિવસે બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં સૂર્યની આરાધના અને અર્ઘ્ય ચઢાવવાથી શારીરિક સમસ્યાઓ દૂર થાય છે. પરિવારના કોઈપણ સભ્ય પર કોઈ પરેશાની કે રોગ નથી. ભગવાન આદિત્યના આશીર્વાદથી અનેક પ્રકારના દોષો પણ દૂર થાય છે. તેનાથી પ્રતિષ્ઠા અને સન્માન પણ વધે છે. આ દિવસે ખાદ્ય સામગ્રી, વસ્ત્રો અને ગરીબોને દાન કરવાથી બમણું પુણ્ય મળે છે.
મેષ સંક્રાંતિ પર તીર્થ સ્નાન
જ્યોતિષશાસ્ત્રમાં સૂર્યને તમામ ગ્રહોનો પિતા માનવામાં આવે છે. સૂર્યની ઉત્તરાયણ અને દક્ષિણાયનને કારણે જ હવામાન અને ઋતુઓ બદલાય છે. હિંદુ ધર્મમાં સંક્રાંતિનું ઘણું મહત્ત્વ છે. તેથી જ તેને તહેવાર કહેવામાં આવે છે.
આ તહેવાર પર સૂર્યોદય પહેલા સ્નાન અને ખાસ કરીને ગંગા સ્નાનનું ખૂબ મહત્ત્વ છે. શાસ્ત્રો કહે છે કે સંક્રાંતિ પર્વે તીર્થયાત્રા સ્નાન કરનારને બ્રહ્મલોકની પ્રાપ્તિ થાય છે. દેવી પુરાણમાં કહેવાયું છે કે જે સંક્રાંતિના દિવસે સ્નાન નથી કરતા તે રોગોથી પરેશાન રહે છે. સંક્રાંતિના દિવસે દાન અને સત્કર્મની પરંપરા સદીઓથી ચાલી આવે છે.