મંગળવાર, 30 મેએ ગંગા દશેરા છે, જે ગંગા નદીની પૂજાને સમર્પિત તહેવાર છે. ગંગા એક દૈવી નદી છે, એટલે તે સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર આવી છે. પ્રાચીન સમયમાં રાજા ભગીરથે તપસ્યા કરીને ગંગાને પૃથ્વી પર મોકલવા માટે બ્રહ્માજી પાસે વરદાન માંગ્યું હતું. આ સંબંધમાં ઘણી વાર્તાઓ પ્રચલિત છે. જાણો ગંગાના પૃથ્વી પર આવવાની એક વાર્તા અને આ વાર્તાનો પાઠ...
રાજા દિલીપના મૃત્યુ પછી ભગીરથ રાજા બન્યા હતા. ભગીરથના પૂર્વજ રાજા સાગરના 60 પુત્રોના મૃત્યુ પછી તેમને બચાવી શકાયા ન હતા. તેમના પૂર્વજોના ઉદ્ધાર માટે રાજા ભગીરથે દેવતા ગંગા નદીને પૃથ્વી પર લાવવા માટે કઠોર તપસ્યા કરી હતી.
ભગીરથે સૌપ્રથમ ભગવાન બ્રહ્માને પ્રસન્ન કરવા તપસ્યા કરી. જ્યારે બ્રહ્માજી પ્રગટ થયા, તેમણે વરદાન માંગવાનું કહ્યું.
ભગીરથે વરદાન માંગ્યું કે હું મારા પૂર્વજ સાગરના પુત્રોના ઉદ્ધાર માટે દેવ ગંગા નદીને સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર લાવવા માંગુ છું. મારા વડવાઓને ગંગાના પાણીથી આઝાદી મળશે, તેમને નવું જીવન મળશે અને મને પુત્ર પણ મળશે.
બ્રહ્માજીએ ભગીરથને આ વરદાન આપ્યું હતું, પરંતુ ચેતવણી આપી હતી કે જ્યારે ગંગા પૃથ્વી પર બિરાજમાન થશે ત્યારે તેના વેગને નિયંત્રિત કરવા અને તેને કાબૂમાં રાખવા માટે થોડી શક્તિની જરૂર પડશે. નહિંતર, ગંગાનો પ્રવાહ પૃથ્વીમાં પ્રવેશ કરશે અને પાતાળમાં જશે. ગંગાના પ્રવાહને રોકવાની શક્તિ ફક્ત શિવજીમાં જ છે, તેથી શિવજીને પણ કૃપા કરો.
બ્રહ્માજી પછી ભગીરથે શિવજીને પ્રસન્ન કરવા તપ કરવાનું શરૂ કર્યું. ભગવાન શિવ ભગીરથની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થયા અને ભગીરથને વરદાન આપ્યું કે જ્યારે ગંગા સ્વર્ગમાંથી ઉતરશે, ત્યારે તે તેને પોતાના વાળમાં સ્થાન આપશે.
ભગીરથને લાગ્યું કે હવે કામ થઈ ગયું. ગંગાને સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર આવવામાં કોઈ સમસ્યા નથી, પરંતુ તે સમયે ગંગાએ તેને એક ચિંતા જણાવી કે જ્યારે શિવજી તેને તેના વાળમાં રોકશે તો તે અપવિત્ર થઈ જશે.
જ્યારે શિવજીને ગંગા વિશે ખબર પડી તો ભગવાને આમાં તેમનું અપમાન જોયું. જ્યારે ભગવાન શિવના વાળમાં ગંગા આવી ત્યારે તેમણે ગંગાને વાળમાં જ રોકી દીધી. ગંગાની ધારા શિવજીના વાળ સુધી આવી પરંતુ પૃથ્વી પર ન પડી.