મહાદેવ ગંગા માટે ત્ર્યંબકેશ્વર બનીને બિરાજ્યા
પોતાના પર ગૌહત્યાનું પાપ લાગ્યા પછી મહર્ષિ ગૌતમ દેવી અહિલ્યા અને તેમના અન્ય શિષ્યોને પોતાની સાથે લઈ ગયા અને બીજી કોઈ જગ્યાએ આશ્રમમાં રહેવા લાગ્યા. સૌ પ્રથમ ગૌતમ ઋષિએ બ્રહ્મગિરિ પર્વતની પરિક્રમા કરી. પછી ભગવાન શિવના પાર્થિવ લિંગની સ્થાપના કર્યા પછી, તેઓએ તેની પૂજા કરવાનું શરૂ કર્યું. પતિ-પત્નીની ઉત્તમ ઉપાસના અને ભક્તિથી પ્રસન્ન થઈને ભગવાન શિવે તેમને દર્શન આપ્યા.
ભગવાન શિવ બોલ્યા;- હે મહર્ષે! હે દેવી! હું તમારી પૂજાથી પ્રસન્ન છું. બોલો, તમારે શું વરદાન માગવું છે?
આ સાંભળીને ઋષિ ગૌતમ બોલ્યા;- ભગવાન ! કૃપા કરીને મને ગૌહત્યાના પાપથી બચાવો. ત્યારે શિવજીએ કહ્યું- તમે કોઈ ગુનો નથી કર્યો. આ બધો ભ્રમ હતો જે તે દુષ્ટ દુષ્કર્મીઓ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યો હતો. તમે નિર્દોષ છો. આ સાંભળીને મહર્ષિના બધા દુ:ખ દૂર થઈ ગયા, પછી તેમણે શિવજીને કહ્યું કે ભગવાન તમે અહીં પવિત્ર જળનું પ્રાગટ્ય કરો જેથી સર્વ જીવોનું કલ્યાણ થાય.
ગૌતમ ઋષિની પ્રાર્થના સાંભળીને શિવજીએ તેમને ગંગાજળ આપ્યું. એ જ ગંગાજળ શ્રીગંગાજીનું નારી સ્વરૂપ બન્યું.

આ સાંભળીને ગંગાજીએ કહ્યું કે હે પ્રભુ ! હું હંમેશા તમારા હેઠળ છું. તમારી આજ્ઞા મારા માટે સર્વોપરી છે, પરંતુ હું તમને વિનંતી કરું છું કે તમે માતા પાર્વતીની સાથે મને તમારી નજીક રાખો. ગંગાજીની વાત સાંભળીને ભગવાન શિવ બોલ્યા;- હે ગંગા! હું તમારી ઈચ્છા ચોક્કસ પૂરી કરીશ. એમ કહીને ભગવાન શિવ ત્યાં ત્ર્યંબકેશ્વર નામથી તેજ સ્વરૂપે સ્થાયી થયા. ગંગાજી ત્યાં ગૌતમ ઋષિ તરીકે પ્રસિદ્ધ થયાં અને વહેવા લાગ્યાં. ત્ર્યંબકેશ્વર મહાદેવ પાસે વહેતી નદી ગૌતમી ગંગા તરીકે ઓળખાય છે.
મૃત્યુ નજીક છે તે કેવી રીતે ખબર પડે?
એકવાર શિવજીએ દેવી પાર્વતીને કાલ ચક્ર વિશે કહેવાનું શરૂ કર્યું. શિવજી બોલ્યા;- હે દેવી! મૃત્યુ સમયનું જ્ઞાન આ પ્રમાણે છે - જે વ્યક્તિનું શરીર અચાનક નિસ્તેજ થઈ જાય છે અને ઉપરના ભાગમાં લાલાશ દેખાય છે, જેની જીભ, મોં, કાન અને આંખો સુન્ન થઈ જાય છે, જે અવાજ સાંભળી શકતો નથી, જેને સૂર્ય, ચંદ્ર અને અગ્નિની જ્વાળા કાળી, ધૂંધળી દેખાય છે એ મનુષ્ય ચ મહિનામાં કાળનો શિકાર બનીને મૃત્યુ પામે છે.