તાજેતરમાં જ સેન્ટ્રલ બેંક બ્રિટનથી 100 ટન સોનું ભારત પરત લાવી હતી. જે બાદ ઘણા મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં એવી અટકળો ચાલી રહી હતી કે આટલું સોનું ભારત કેમ પાછું લાવવામાં આવ્યું છે, પરંતુ રિઝર્વ બેન્કના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે આ તમામ અટકળો પર પૂર્ણવિરામ મૂક્યું છે અને કહ્યું છે કે 100 ટન સોનું ભારતમાં પાછું લાવવામાં આવ્યું છે. ઇંગ્લેન્ડ લાવવાનું કારણ શું હતું?

કેટલાક અહેવાલોમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે RBI આગામી દિવસોમાં વધુ સોનું ભારતમાં પાછું લાવશે. આ પહેલીવાર છે જ્યારે RBI વિદેશમાંથી આટલું સોનું પાછું લાવી છે. આ પહેલાં RBI છેલ્લે વર્ષ 1991માં ઇંગ્લેન્ડથી સોનું ભારત પરત લાવી હતી. તે સમયે ભારત વિદેશી હૂંડિયામણની કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યું હતું, જેના કારણે 1991માં કેન્દ્ર સરકારે ડૉલર વધારવા માટે ફરીથી સોનું ગીરવે મૂક્યું હતું.

ભારતે સોનું ખરીદ્યું
હવે ભારતની અર્થવ્યવસ્થા ખૂબ જ મજબૂત બની છે અને ભારત છેલ્લા કેટલાક સમયથી ઘણું સોનું ખરીદી રહ્યું છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, છેલ્લા કેટલાક સમયથી ભારતની સાથે સાથે વિશ્વભરની સેન્ટ્રલ બેંકો સતત સોનાની ખરીદી કરી રહી છે. માત્ર વર્ષ 2024ના પ્રથમ ચાર મહિનામાં જ RBIએ સમગ્ર પાછલા વર્ષની સરખામણીમાં દોઢ ગણું સોનું ખરીદ્યું છે. આ આક્રમક ખરીદી ડોલરના મૂલ્યમાં ઘટાડાને કારણે થઈ છે. તે જ સમયે, યુએસ ટ્રેઝરી વિભાગના ડેટા દર્શાવે છે કે નોન-યુએસ સેન્ટ્રલ બેંકોના યુએસ ટ્રેઝરી બોન્ડ્સનું હોલ્ડિંગ માર્ચ 2023માં 49.8% થી ઘટીને માર્ચ 2024માં 47.1% થઈ ગયું છે.

નાણાકીય વર્ષ 2024માં, RBIએ તેના રિઝર્વમાં 27.47 ટન સોનું ઉમેર્યું, જે ગયા વર્ષના 794.63 ટનથી 1.5 ટન વધ્યું. RBI દ્વારા સોનાની ખરીદી એ ફોરેક્સ રિઝર્વમાં વૈવિધ્ય લાવવા અને ફુગાવા અને ચલણની અસ્થિરતા સામે બચાવ કરવાની તૈયારીનો એક ભાગ છે.